In België hebben ongeveer 1 miljoen mensen diabetes. 15% van hen ontwikkelt vroeg of laat een ulcus (ontsteking).
Wist je dat zeven op de tien beenamputaties het gevolg zijn van diabetes?
Daarvan kan 80% vermeden worden, mits er meer aandacht komt voor voetwonden maar er is onvoldoende besef van de ernst van diabetesvoeten.

Gespecialiseerde medische voetverzorging is essentieel voor mensen met diabetes.

Bij mensen met diabetes regelt het lichaam de bloedsuikerspiegel niet meer goed. Dit komt doordat het lichaam geen insuline produceert of cellen heeft die niet goed reageren op de insuline. Dat resulteert in een te hoge concentratie glucose in het bloed.

Het lichaam wil deze overmaat bloedglucose kwijt. Een manier om die overschot kwijt te geraken is via de urine, wat slecht is voor de nieren.
Hoewel het bloed veel glucose heeft, krijgen de cellen het niet voor essentiële energie- en groeibehoefte. Daarom moeten mensen met diabetes insuline spuiten of medicijnen nemen om ervoor te zorgen dat het lichaam de glucose wel opneemt.

Doordat bij mensen met diabetes de bloedsuikers niet goed worden geregeld, kunnen zij last krijgen van een te lage bloedsuikerspiegel (Hypoglykemie, of kort gezegd HYPO).

Een hypo komt meestal voor bij mensen die insulineafhankelijk zijn, dus bij Type 1 diabetespatiënten.
Bij een sterke daling van de bloedglucosespiegel ontstaan volgende verschijnselen:

• Duizeligheid/beverigheid
• Transpireren
• Hartkloppingen
• Onduidelijk praten
• Honger/gapen
• Wazig zien
• Hoofdpijn
• Onzeker/slap gevoel
• Lichte angstgevoelens
• Prikkelbare stemming
• Agressief gedrag
• Grotere kans op het slecht
• Genezen van wondjes

De meeste diabetespatiënten hebben hun eigen hypogevoel. Zij herkennen dit. Slechts enkelen voelen hun hypo niet aankomen.
Het is altijd van belang te trachten de oorzaak van een hypo te achter halen.

Belangrijkste oorzaken kunnen zijn:

• Te weinig eten
• Te veel insuline spuiten
• Te grote lichaamsinspanning
• Braken/diarree
• Alcoholgebruik

Behandeling van een Hypo

Om de hypo direct te kunnen corrigeren dienen er koolhydraten opgenomen te worden die direct in het bloed terechtkomen.

Voorbeeld zijn 6 tot 7 Dextro energietabletten, enkel suikerklontjes , een stuk chocolade, een glas cola (= snelwerkend) en later een boterham met beleg (= traag werkend).

Hyperglykemie of hyper

Een hyper betekend een te hoge bloedglucosewaarde die met klachten gepaard gaat. (mensen met Diabetes Type 2).
Er bestaan veel oorzaken voor een te hoge bloedglucosespiegel.

De symptomen hiervan zijn:

• Dorstig gevoel, veel drinken
• Veel plassen
• Moeheid, hoofdpijn en vermageren
• Zich bovenmatig warm voelen
• Krampen in de beenspieren
• Tinteling in de voeten
• Grotere kans op het slecht helen van wondjes

• Te veel eten
• Te weinig insuline spuiten
• Regulatie niet goed afgestemd
• Overgewicht
• Infecties
• Acute stress-situaties

Bij een eenmalige hyperglykemie hoeven in het algemeen geen maatregelen genomen te worden.
Men kan eventueel extra water drinken en een stevige wandeling maken.

De voet is opgebouwd uit skeletdelen, spieren, pezen en uit gewrichten en wordt van bloed voorzien door de voetslagaders.

Bij diabetes mellitus kunnen door micro-angiopathie diverse problemen in de zenuwbanen ontstaan. Deze problemen kunnen tot gevolg hebben dat de spieren niet goed meer functioneren, waardoor spier – en gewrichtsproblemen ontstaan. Deze zenuwaandoening noemt men neuropathie.

Micro-angiopathie en een te hoge glycosylering kunnen dus leiden tot:

• Aantasting gezichtsvermogen/ retinopathie
• Verstoring nierfunctie/ nefropathie
• Spier en gewrichtsproblemen
• Aantasting van zenuwbanen/ neuropathie
• Onvoldoende zuurstofafgifte
• Verstoring in de collageenopbouw
• Afname onderhuids bindweefsel
• Slechte wondgenezing
• Verhoogde kans of infectie
• Het onststaan van ulcus ( zweer / ontstekingen )

De naam van de Franse arts Charcot is al in 1882 verbonden aan de ernstige misvorming van de diabetische voet. Deze ernstige voetmisvorming ontstaat door zogenaamde neuro-osteo-arthropathie die gekenmerkt wordt door ontstekingsverschijnselen en tekenen van botontkalking.

De acute fase wordt gekenmerkt door zwelling, roodheid, lokale warmte, met eventueel al een vormverandering van de voet. In deze acute fase kan de voet sterk lijken op die als bij de aanwezigheid van een diepe infectie waarbij de diagnose Charcotvoet vaak gemist wordt. De voet verliest zijn stabiliteit en normale functie. Bij een tijdige ontdekking of herkenning van de Charcotvoet kunnen veel voetcomplicaties voorkomen worden.

Een snelle doorverwijzing door de Gespecialiseerde voetverlener is noodzakelijk, ook bij twijfel.

• Monofilament
• Stemvork
• Infrarood thermometer
• Palpatie (voelen) kloppende slagaders
De duur van dit onderzoek is ongeveer 10 minuten en geeft een zeer betrouwbare uitslag.

Goed schoeisel is zowel van belang ter preventie als ter genezing van wonden. Met “goed” schoeisel wordt met name bedoeld goed passende schoenen, aangepast aan de vorm, lengte, breedte en hoogte van de voet.

Zijn er vormafwijkingen en/of terugkerende wonden dan zal vaak een aangepaste schoen nodig zijn.

De meest voorkomende schimmelinfecties bij diabetes zijn infecties die worden veroorzaakt door de gist Candida albicans. Deze gist kan infecties in de mond, de vagina, de nagelriemen en de huidplooien veroorzaken. Ook infecties tussen de tenen en/of de vingers wordt vaak gezien, waarbij de meeste gevallen tussen de middelvinger en de ringvinger. Geheel toevallig is dit niet: als je een ring draagt, kan dit ervoor zorgen dat er water en/of zeep op de huid achterblijft. De huid kan hierdoor verweken en een minder goede barrière vormen tegen schimmels en bacteriën.

Mensen die suikerziekte hebben, hebben ook eerder last van micro-angiopathie. Dit is een aandoening waarbij de kwaliteit van de kleine bloedvaatjes achteruit gaat. Dit heeft gevolgen voor de kwaliteit van de huid. Ook voelen schimmels zich heerlijk thuis in een verhoogde suikerconcentratie. Door de bloedsuikerwaarden stabiel te houden, verklein je de kans op schimmel door diabetes.